نمايش هشت فيلم درباره دفاع مقدس و مرتبط با مفهوم مبارزه با نيروهاي بيگانه در بيست و نهمين جشنواره بين‌الملي فيلم فجر اميدواري نسبت به آينده اين سينما و افزايش توليد در اين عرصه را بيشتر مي‌کند.

به گزارش مهر بيست و نهمين دوره جشنواره فيلم فجر ميزبان هشت فيلم سينماي دفاع مقدس است، فيلم‌هايي که بخش‌هايي از تاريخ دفاع مقدس را روايت مي‌کنند.

با توجه به شرايط فعلي سينماي ايران و استقبال مخاطبان از فيلم‌هاي کمدي و عامه‌پسند توليد هشت فيلم مربوط به دفاع مقدس اگرچه سهم اندک اين سينما از سبد توليد را نشان مي‌دهد اما تلاش براي احياي دوباره اين سينما، که زماني هم مي‌توانست مخاطب گسترده داشته باشد و هم نظر مثبت منتقدان را جلب کند مشهود است.

در سال‌هاي پس از جنگ، طبيعي است که ساخت فيلم دفاع مقدس ضرورت‌ها و مختصات تازه پيدا کرده است، نسل جديد نسلي که واقعيت دفاع مقدس را درک نکرده براي اطلاع پيدا کردن از ناگفته‌هاي جنگ نياز به منابع اطلاعاتي دارد که يکي از آنها سينما است. از سويي ديگر حفظ دستاوردهاي دفاع مقدس ضرورتي قابل انکار است، اين مسائل است که توليد و اکران فيلم جنگي را به يکي از مهمترين برنامه‌ها و اهداف مسئولان سينمايي تبديل مي‌کند.

امسال هشت فيلم دفاع مقدس در جشنواره بيست و نهم فجر روي پرده مي‌روند، نکته جالب اين که چهره‌هاي مطرح سينماي دفاع مقدس در دهه 60 و 70 در اين فهرست حضور ندارند و کارگردان‌هايي که پيشتر به موضوع‌هاي خانوادگي و اجتماعي علاقه نشان داده بودند در زمينه سينماي دفاع مقدس تجربه‌ مي‌کنند. از ميان چهره‌هايي که منتسب به سينماي دفاع مقدس هستند مي‌توان نام جواد اردکاني و جمال شورجه را ديد.

در مقابل مهدي صباغ‌زاده، سامان سالور، محمدعلي طالبي و ناصر رفائي براي نخستين بار فيلم‌هايي درباره دفاع مقدس مي‌سازند. جواد اردکاني در "شور شيرين" که يکي از فيلم‌هاي اين دوره است بخش‌هايي از زندگي شهيد محمود کاوه يکي از سرداران دفاع مقدس را روايت مي‌کند. اردکاني پيشتر فيلم سينمايي "به کبودي ياس" را درباره شهيد برونسي ساخته بود.

"شور شيرين" از معدود فيلم‌هايي است که ناگفته‌هاي دفاع مقدس را در قالب زندگي يکي از شخصيت‌هايي روايت مي‌کند که پيوندي محکم با جنگ دارند، اين فيلم در مرحله فيلمبرداري است و بيشتر سکانس‌هاي آن در کردستان مقابل دوربين مي‌رود. حميد عمارلو بازيگر جواني است که نقش شهيد کاوه را بازي مي‌کند.

فيلم سينمايي "خانه امن است" به کارگرداني ناصر رفائي يکي ديگر از فيلم‌هاي مهم اين دوره از جشنواره است، رفائي در اين فيلم به سراغ بخشي از تاريخ دفاع مقدس رفته که تا به حال در سينماي ايران به آن توجه نشده است. "خانه امن است" داستان نوجوان‌هايي است که در مرکز بهزيستي و در دهه 60 زندگي مي‌کنند، آغاز جنگ اين نوجوان‌ها را ترغيب مي‌کند براي رفتن به جبهه از هم پيشي بگيرند.

رفائي اين بار هم مانند "امتحان" از بازيگران غيرحرفه‌اي در فيلمش استفاده کرده، "خانه امن است" در جشنواره فيلم کودک همدان روي پرده رفت و با استقبال مواجه شد. اين فيلم از آثاري است که تاثير جنگ بر مردمي که در شهر زندگي مي‌کنند و رابطه مستقيم با اين رويداد اجتماعي سياسي ندارند مطرح مي‌کند. گرايش اجتماعي فيلمساز باعث شده او با بررسي لايه‌هاي اجتماعي جنگ به روايت قصه‌اش بپردازد.

فيلم سينمايي "سفر سرخ" به کارگرداني حميد فرخ‌نژاد قرار است پس از سال‌ها در بيست و نهمين دوره جشنواره فيلم فجر اکران شود، فرخ‌نژاد در اين فيلم سينمايي داستان تعدادي از مردم و چند پرستار از خرمشهر را روايت کرده که در روز سقوط اين شهر تلاش مي‌کنند خود را از آسيب نيروهاي عراقي حفظ کنند.

فرخ‌نژاد که اين روزها يکي از تاثيرگذارترين بازيگران سينماي ايران است و سال پيش فيلم سينمايي "شب واقعه" که به طور مستقيم به موضوع دفاع مقدس مي‌پرداخت را در جشنواره داشت، در اين فيلم تلاش کرده ناگفته‌هاي تلخ جنگ شهر را روايت کند، موضوع ملتهب فيلم يکي از دلايلي بوده که نمايش آن را تا جشنواره امسال به تاخير انداخته است. بازيگر تعدادي از فيلم‌هاي شاخص سال‌هاي اخير امسال با "سفر سرخ" محک جدي مي‌خورد.

فيلم سينمايي "دوباره پرواز کن" به کارگرداني محمدعلي طالبي يکي ديگر از فيلم‌هاي دفاع مقدسي اين دوره است، اثري از کارگرداني که هم مجموعه "گل پامچال" را در کارنامه دارد و هم يکي از چهره‌هاي شاخص سينماي کودک در دهه 60 و 70 بوده است. "دوباره پرواز کن" اگرچه با سينماي دفاع مقدس پيوند دارد اما از سينماي کودک دور نيست، شخصيت‌ اصلي اين فيلم کودکي است که در دوران جنگ تحميلي بر اثر بمباران، مادر خود را از دست داده و بر اثر انفجار کر و لال شده است.

فيلم سينمايي "گلوگاه شيطان" به کارگرداني حميد بهمني يکي ديگر از فيلم‌هاي دفاع مقدس است که به طور مستقيم به روايت وقايع جنگ مي‌پردازد، اين فيلم از معدود آثار جنگي اين دوره است که بازيگر حرفه‌اي و شناخته شده دارد، حتي پوريا پورسرخ ک معمولا در کمدي‌هاي عامه‌پسند حضور دارد در اين فيلم مقابل دوربين رفته است.

داستان "گلوگاه شيطان" درباره گروهي غواص است که براي شناسايي و آماده‌سازي عمليات والفجر 8 اقدام مي‌کنند و به اين نتيجه مي‌رسند که شرايط خطرناک و غيرممکن است.

فيلم سينمايي "جنوب آسماني" به کارگرداني جمال شورجه در لبنان فيلمبرداري شده است، کارگردان با سابقه سينماي دفاع مقدس که تجربه ساخت فيلم خارج از ايران را دارد در "جنوب آسماني" حقايق جنگ 33 روزه لبنان را به تصوير کشيده است، شورجه که همچنان در زمينه سينماي دفاع مقدس فعاليت مي‌کند، ساخت فيلم در زمينه لبنان و فلسطين را ادامه جرياني مي‌داند که در سينماي دفاع مقدس شکل گرفته است. دارين حمسه بازيگر لبناني که پيشتر در "کتاب قانون" و "تولدي ديگر" مقابل دوربين رفته براي سومين بار در فيلمي ايراني بازي کرده و يکي از نقش‌هاي اصلي "جنوب آسماني" را بر عهده داشته است.

فيلم سينمايي "سيزده 59" به کارگرداني سامان سالور از فيلم‌هايي است که به دنياي قهرمان‌هاي جنگ پس از پايان اين رويداد مي‌پردازد، پرويز پرستويي که زماني يکي از بازيگران شاخص سينماي دفاع مقدس بود در "سيزده 59" نقش اصلي را بازي مي‌کند و مانند "پاداش سکوت" در قالب شخصيتي ايفاي نقش مي‌کند که خاطره‌هاي فراوان از روزهاي جنگ دارد.

سامان سالور که متعلق به جريان سينماي جشنواره‌اي به نظر مي‌رسيد با "سيزده 59" گرايش خود به سينماي اجتماعي و دفاع مقدس را نشان مي‌دهد. فيلم سينمايي "خاک و آتش" به طور مستقيم به دفاع مقدس و جنگ هشت ساله نمي‌پردازد، اما با روايت داستاني درباره مقابله مردم ايران با نيروهاي استعمارگر انگليسي ترويج دهنده مفاهيم و ارزش‌هايي است که معمولا در سينماي دفاع مقدس به آنها پرداخته مي‌شود. اگر سينماي دفاع مقدس را مروج و مبلغ روحيه آزادي‌خواهي و رشادت بدانيم، "خاک و آتش" هم در دسته اين آثار جاي مي‌گيرد هرچند به طور مستقيم به ماجراي جنگ ايران و عراق نمي‌پردازد.

پارسال و در بيست و هشتمين جشنواره فيلم فجر "به رنگ ارغوان" به کارگرداني ابراهيم حاتمي‌کيا، "بيداري روياها" ساخته محمدعلي باشه آهنگر، "شب واقعه" به کارگرداني شهرام اسدي و "دموکراسي تو روز روشن" به کارگرداني علي عطشاني به نوعي با دفاع مقدس ارتباط داشتند. در سال‌هاي اخير سينماگران با پيوند شخصيت‌هاي دفاع مقدس و مسائل روز جامعه تلاش کرده‌اند مخاطب تازه‌اي براي اين سينما تعريف کنند.

گاهي اين نگاه به ساخته شدن آثاري از جنس "زمهرير" و "دموکراسي تو روز روشن" مي‌انجامد و گاه "بيداري روياها" و "به رنگ ارغوان" از دل اين گرايش ساخته مي‌شوند، طبيعي است که ارزش و قدر اين آثار يکي نيست اما تنوع نگاه در اين سينما ضامن بقاي آن است.

www.mahdipc.tk
سایت خدماتی تک بیست